Khơi thông một số vướng mắc cho khu công nghiệp

Nghị định số 35/2022/NĐ-CP ngày 28-5-2022 của Chính phủ về quản lý khu công nghiệp (KCN) và khu kinh tế được coi là bước đột phá về cơ chế, chính sách, khơi thông phát triển KCN, khu kinh tế. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, tại các địa phương không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc.

Mới đây, UBND tỉnh Đồng Nai đã phối hợp cùng Bộ KH-ĐT tổ chức hội nghị phổ biến nội dung Nghị định 35 và giải đáp thắc mắc cho các cơ quan, doanh nghiệp (DN).

* Nhiều điểm mới

Nghị định 35 có những điểm mới trong định hướng phát triển hạ tầng KCN của Việt Nam giai đoạn sắp tới. Đặc biệt, các chính sách liên quan đến hỗ trợ phát triển các mô hình chuyên dụng như: KCN hỗ trợ, KCN chuyên ngành, KCN sinh thái, KCN công nghệ cao...

Theo Phó vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế (Bộ KH-ĐT) Trần Quốc Trung, Nghị định 35 đã quy định chi tiết hơn về xem xét, chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN; các chính sách thúc đẩy phát triển KCN, khu kinh tế. Đồng thời, bổ sung một số nội dung liên quan đến KCN và các mô hình KCN mới.

Ngoài ra, nghị định còn sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến đầu tư hạ tầng, trong đó có quy định về phân kỳ đầu tư KCN, bãi bỏ thủ tục thành lập KCN, đơn giản hóa quy định về điều kiện, trình tự, thủ tục đầu tư hạ tầng, thành lập KCN và mở rộng KCN…

Bên cạnh đó, trong lần sửa đổi này, bước đột phá là việc người lao động được quan tâm về nhà ở và các công trình dịch vụ, tiện ích tại KCN. Trong đó, để được xem xét, chấp thuận chủ trương đầu tư, dự án hạ tầng KCN phải có quy hoạch xây dựng khu nhà ở và các công trình dịch vụ, tiện ích công cộng cho người lao động. Ngoài ra, một trong các điều kiện xem xét mở rộng KCN là đã xây dựng, đưa vào sử dụng khu nhà ở và công trình dịch vụ, tiện ích công cộng cho công nhân.

Phó trưởng ban phụ trách Ban Quản lý các KCN Đồng Nai Phạm Văn Cường nhận định: “Những thay đổi, bổ sung nói trên là cơ sở giúp các KCN giải quyết được một số vướng mắc thời gian qua là phát triển nhanh dẫn đến quá tải về hạ tầng xã hội, ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân. Đồng thời, phù hợp với xu hướng phát triển mới, hình thành các KCN chuyên sâu, tạo chuỗi cung ứng đầu vào, liên kết các nhà đầu tư trong cùng khu vực có khoảng cách gần, tạo thuận lợi để hỗ trợ nhau sản xuất một sản phẩm hoàn chỉnh. Nghị định cũng chú ý đến lợi ích cộng đồng và trách nhiệm xã hội của các DN đối với cộng đồng xung quanh KCN”.

* Quy định, hướng dẫn cần cụ thể hơn

Mặc dù đã có hiệu lực và tạo được kỳ vọng song trên thực tế quá trình triển khai những quy định này vẫn còn những vướng mắc. Ban Quản lý các KCN Đồng Nai tổng hợp những vướng mắc trong quá trình thực hiện và nhận được sự phản ánh của một số DN về các vấn đề liên quan.

Đơn cử như, vẫn chưa hướng dẫn cụ thể việc thẩm định, phê duyệt hồ sơ điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu xây dựng KCN mà chỉ nêu ban quản lý các KCN được UBND tỉnh ủy quyền quyết định. Do đó, Đồng Nai đã kiến nghị Bộ KH-ĐT có hướng dẫn chi tiết việc ủy quyền ban quản lý các KCN thẩm định, phê duyệt hồ sơ hồ sơ điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu xây dựng KCN.

Việc đầu tư mở rộng hạ tầng KCN cũng gặp khó khăn bởi các KCN được phê duyệt quy hoạch trước Nghị định 35, không có quy hoạch đất dành cho nhà ở công nhân và quỹ đất đã được lấp đầy. Theo quy định, nếu mở rộng KCN phải đáp ứng các công trình, tiện ích công cộng. Tuy nhiên, các KCN này không còn diện tích để quy hoạch xây dựng, như vậy việc mở rộng KCN sẽ không đủ điều kiện, song vẫn chưa có những hướng dẫn cụ thể.

Một số DN cũng gặp khó khăn trong vấn đề lưu trú của người lao động, nhất là chuyên gia nước ngoài. Có DN xây dựng khu nhà lưu trú cho cán bộ là người nước ngoài tách biệt với khu sản xuất của công ty. Tuy nhiên, theo quy định tại Nghị định 35, các chuyên gia phải chuyển ra ở khu ký túc xá tập trung của KCN. DN cho rằng, điều này sẽ tạo ra những khó khăn, vừa gây thêm tốn kém lại lãng phí khu lưu trú DN đã xây dựng.

Phó vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế Trần Quốc Trung cho hay: “Thời gian tới, sẽ có những hướng dẫn cụ thể để các cơ quan quản lý, chủ đầu tư KCN cũng như các DN sản xuất trong KCN áp dụng thuận lợi hơn. Phía Nhà nước cũng mong sẽ tiếp tục nhận được đóng góp của các DN nhằm mục đích xây dựng các KCN, khu kinh tế trong tương lai phát triển một cách bền vững”.

Văn Gia